Από την κοινωνία της αφθονίας στην κοινωνία της λιτότητας

1. Απο-ανάπτυξη, 

από το blog η αριστερή στρουθοκάμηλος: 

Οι « οικοταρτούφοι » και ο μύθος της πράσινης ανάπτυξης
Η αποανάπτυξη κερδίζει έδαφος μέσα στην ύφεση 
Μειοψηφίες της ουτοπίας
lundi 26 octobre 2009, par Eric Dupin, Le Monde diplomatique 

Όσο προχωράει η οικολογική κρίση, επιβάλλεται σιγά σιγά η ανάγκη να ορίσουμε την ανθρώπινη πρόοδο με διαφορετικό τρόπο, και όχι με βάση τον παραγωγισμό και την τυφλή εμπιστοσύνη στα άλματα της επιστήμης και της τεχνολογίας. 

Στη Γαλλία, οι διανοούμενοι και οι ακτιβιστές που αγωνίζονται για την αποανάπτυξη, για έναν τρόπο ζωής απλούστερο και για μια ζωή με νόημα, βλέπουν να αυξάνεται το ακροατήριό τους, όχι μόνο στα κόμματα της αντινεοφιλελεύθερης αριστεράς, αλλά και στο ευρύ κοινό. Όμως, αντιπροσωπεύουν πολύ διαφορετικές πολιτικές και φιλοσοφικές απόψεις.

Θα έπρεπε να δει κανείς το εμβρόντητο ύφος του Γάλλου πρωθυπουργού Φρανσουά Φιγιόν όταν, στις 14 Οκτωβρίου του 2008, ο Υβ Κοσέ (μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του οικολογικού χώρου) υπερασπίστηκε από το βήμα της Βουλής τις ιδέες της αποανάπτυξης.

Κάνοντας τη διάγνωση ότι
« πρόκειται για μια ανθρωπολογική κρίση », ο Πράσινος βουλευτής του Παρισιού, υπό τα γιουχαΐσματα της δεξιάς, δήλωσε ότι « στο εξής, η προσπάθεια για μεγαλύτερη οικονομική μεγέθυνση είναι αντιοικονομική, αντικοινωνική και αντιοικολογική ». 

Βέβαια, η έκκλησή του για την «κοινωνία της λιτότητας» δεν είχε την παραμικρή πιθανότητα να υιοθετηθεί από τους βουλευτές. Ωστόσο, η προκλητική ιδέα της αποανάπτυξης είχε ήδη κάνει δυναμική εμφάνιση στον διάλογο.

2. Καμπύλη Hubbert 

από το site aenaon:

α) Η πρόβλεψη του M. King Hubbert,
Την δεκαετία του 1950 ο Αμερικανός γεωφυσικός M. King Hubbert, δουλεύοντας για την Shell, παρατήρησε ότι οι ανακαλύψεις πετρελαϊκών πεδίων ακολουθούσαν μία κατανομή σχήματος καμπάνας. Ισχυρίσθηκε ότι ο ρυθμός παραγωγής πετρελαίου θα ακολουθούσε μια παρόμοια καμπύλη, γνωστή πλέον σαν “καμπύλη του Hubbert” 

Πηγή: aspoitalia.net 

Το 1956, ο Hubbert προέβλεψε ότι η παραγωγή των ΗΠΑ θα έφτανε στο μέγιστό της μεταξύ 1965 και 1970. Η Shell προσπάθησε να πιέσει τον Hubbert να μην δημοσιοποιήσει τις προβλέψεις του, αλλά ο διαβόητα πεισματάρης Hubbert προχώρησε στη δημοσίευσή τους. Πολλοί άνθρωποι τόσο μέσα όσο και έξω από την βιομηχανία πετρελαίου γρήγορα απέρριψαν τις προβλέψεις του Hubbert.

Αποδείχθηκε όμως ότι ο Hubbert είχε δίκιο: 
Η πετρελαιοπαραγωγή των ΗΠΑ έφτασε στο μέγιστό της το 1970. Το έτος αυτό οι παραγωγοί των ΗΠΑ παρήγαγαν τόσο πετρέλαιο όσο ποτέ άλλοτε και οι προβλέψεις του Hubbert δεν ήταν παρά μια θολή ανάμνηση. Η παρουσία του μεγίστου σημείου της καμπύλης επιβεβαιώθηκε αρκετά χρόνια αργότερα, έχοντας το πλεονέκτημα της αποκτηθείσας γνώσης.

Παρόλο που από πολλούς δεν έγινε αντιληπτό, η κορύφωση της παραγωγής πετρελαίου στις ΗΠΑ ήταν το πλέον σημαντικό γεωπολιτικό γεγονός που συνέβη λίγo μετά τα μέσα του 20ου αιώνα, δημιουργώντας τις συνθήκες για την ενεργειακή κρίση του 1970 και οδηγώντας τις ΗΠΑ στην κατά πολύ μεγαλύτερη στρατηγική έμφαση στον έλεγχο των πετρελαιοπηγών άλλων χωρών.

Καθόρισε επίσης την έναρξη του τέλους της κυριαρχίας των ΗΠΑ σαν κυριότερου παγκόσμιου δανειστή. Ασφαλώς και οι ΗΠΑ είχαν την δυνατότητα εισαγωγής πετρελαίου από άλλες χώρες, για αυτό και η ζωή συνεχίστηκε χωρίς ιδιαίτερες διακοπές.

Παρ’ όλα αυτά, όταν η παγκόσμια παραγωγή φτάσει στο μέγιστό της, οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές σε μεγαλύτερη κλίμακα και με πολύ πιο βίαιο τρόπο. 


β) Η Θεωρία του Hubbert για την κορύφωση πετρελαίου (peak oil) 

Ο Hubbert προέβλεψε την κορύφωση της παγκόσμιας παραγωγής περίπου μισό αιώνα μετά από την ημερομηνία της δημοσίευσής του, έχοντας μέγεθος περίπου 12 gigabarrels το χρόνο. 

3. “Είναι ο καπιταλισμός ηλίθιε”

ακολουθεί απόσπασμα από το βιβλίου του Νίκου Μπογιόπουλου, όπως δημοσιεύεται  στο ιστολόγιο του celin: 

Η "ΤΕΛΙΚΗ ΛΥΣΗ" ΠΟΥ ΠΡΟΩΘΕΙ Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ 2/3 ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ. (ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΙΔΙΩΞΟΥΝ ΝΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ;)

"Η οικονομια ειναι τραυματισμενη, αστε τη να ψοφησει", ελεγε ενα απο τα συνθηματα του γαλλικου Μαη. 

Σημερα, περισσοτερο απο καθε αλλη φορα, μπορει να κατανοησει κανεις πως δεν ειναι η οικονομια που ψυχορραγει. Αυτοι που "ψοφουν" εξαιτιας του τροπου που ειναι δομημενη και λειτουργει η οικονομια ειναι τα δισεκατομμυρια των ανθρωπων. Οσο για το "παγκοσμιοποιημενο" καπιταλιστικο βαμπιρ, μεσα σ'αυτη την οικονομια ειναι που τρεφεται, ζει και βασιλευει.

Οι αρμοδιοι αξιωματουχοι των κυβερνησεων και των διεθνων οργανισμων, για να περιγραψουν τα "τραυματα" της οικονομιας, χρησιμοποιουν ειδικη ορολογια και προσκομιζουν αριθμους. Πασχιζουν να μας ευαισθητοποιησουν οτι τα πραγματα "δεν πανε καθολου καλα". Η απογοητευση τους ειναι εκδηλη: διευρυνεται το "ελλειμμα", ανεβαινει ο "πληθωρισμος" και ο "τιμαριθμος", 'στασιμοτητα", μειωμενη "ανταγωνιστικοτητα", "υφεση", "χρεος". 

Οι εκτιμησεις και οι υπολογισμοι των παγκοσμιων "ταγων" διατυπωνονται σε εκθεσεις, ανακοινωνονται με καθε επισημοτητα και παντα καταληγουν σε ενα δισυλλαβο κωδικο: "μετρα"! Αλλα τι μετρα; Προς οφελος ποιων και εναντιον ποιων; Απο την παλια στατιστικη που οδηγουσε στις αναλυσεις για τις λεγομενες "κοινωνιες των 2/3", με το υπολοιπο 1/3 να εχει θαφτει στο κοινωνικο περιθωριο, σημερα εχουμε πλεον περασει στις κοινωνιες του 1/3, με τα υπολοιπα 2/3, αν δεν εχουν ηδη πεταχτει σε καποια κοινωνικη "χωματερη", να φλερταρουν με το κοινωνικο ερεβος. Ολοι αυτοι ειναι οι ζωντανοι του κατω κοσμου, που προφανως δεν εχουν απολυτως τιποτα να συνεισφερουν για τη "διασωση" της παγκοσμιας οικονομιας-παρα μονο την ιδια τους τη ζωη. Και δεν προκειται για σχημα λογου.

Οι πραγματικοι κυβερνητες αυτου του κοσμου κατα καιρους εχουν προβληματιστει σοβαρα να βρουν τροπους για να "απαλλαξουν" τον πλανητη απο το "βαρος" αυτων που η ζωη τους θεωρειται "περιττη" και "ασυμφορη".

Τον Οκτωβρη του 1979 μιλωντας στο "κλαμπ της Ρωμης", την ομαδα των 7 πλουσιοτερων χωρων που απαρτιζαν το G7, ο τοτε διευθυντης της Παγκοσμιας Τραπεζας και πρωην Υπουργος Αμυνας των ΗΠΑ επι Βιετναμ, ο Ρομπερτ Μακ Ναμαρα, διαπιστωνε:

"Υπαρχουν μονο δυο τροποι για να αποτρεψουμε τη δημιουργια ενος κοσμου 10 δισεκατομμυριων ανθρωπων. Ειτε προκειται να μειωθει ο ρυθμος των γεννησεων, ειτε να αυξηθει ο αριθμος των θανατων. Δεν υπαρχει αλλος τροπος.   

Υπαρχουν βεβαια πολλοι τροποι για την αυξηση του ρυθμου των θανατων. Στη θερμοπυρηνικη εποχη μας ενας πολεμος μπορει να επιλυσει αμεσα και αποτελεσματικα το θεμα. Οι αρρωστιες και η πεινα επισης αποτελουν αρχαιες πρακτικες ελεγχου του μεγεθους του πληθυσμου.  

Για να το πουμε απλα: η αυξηση του παγκοσμιου πληθυσμου ειναι η μεγαλυτερη απειλη για τα οικονομικα και κοινωνικα πλεονεκτηματα του αναπτυγμενου κοσμου." 

4. Από το ντοκιμαντέρ: 

ZEITGEIST: MOVING FORWARD 

"Αφού γνωρίζατε 
ότι είχατε να κάνετε με ένα πεπερασμένο αγαθό 
πώς ήταν δυνατόν να χτίσετε την οικονομία σας 
πάνω σε κάτι το οποίο επρόκειτο να εξαφανιστεί;

Για πρώτη φορά στην ανθρώπινη Ιστορία 

βρισκόμαστε αντιμέτωποι 
με την εξάντληση ενός βασικού πόρου 
καίριου στο τωρινό μας 
σύστημα επιβίωσης. 

Και το γαμώτο

της όλης υπόθεσης είναι ότι...
ακόμη και με το πετρέλαιο
να γίνεται όλο και πιο σπάνιο

το οικονομικό σύστημα

θα συνεχίσει να ωθεί με κλειστά μάτια 
το καρκινικό του μοντέλο ανάπτυξης... 

έτσι ώστε οι άνθρωποι να αγοράζουν

πιο πολλά πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα
για να δημιουργούν ΑΕΠ και δουλειές...

χειροτερεύοντας την παρακμή. 

Photo Credit: "The Calm After the Storm" by Stuck in Customs, on Flickr